SISTEM PENGESANAN PERGERAKAN BERASASKAN SISTEM PESANAN RINGKAS (SMS) KHAIRUNNISA BT ISMAIL UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA
Buat keluarga tersayang abah, mak, adik-adik dan insan tersayang yang banyak memberi sokongan dan dorongan. Terima kasih di atas segalanya-galanya. Sesungguhnya, kejayaan ini adalah milik kita bersama. Buat sahabat baik Nazirah bt Mahmud dan rakan-rakan seperjuangan yang tidak jemu memberi pandangan dan kritikan. Semoga jasa kalian akan dibalas oleh Allah s.w.t. Terima kasih diucapkan.
i PENGHARGAAN Segala pujian bagi Allah, selawat dan salam ke atas junjungan Nabi Muhammad S.A.W, bersyukur ke hadrat ilahi kerana dengan limpah kurnianya saya berjaya menyiapkan laporan Projek Sarjana Muda ini pada masa yang telah ditetapkan bagi memenuhi syarat penganugerahan sarjana muda. Ucapan ribuan penghargaan terima kasih diberikan kepada penyelia Projek Sarjana Muda, Encik Syed Zainudeen bin Mohd Shaid yang telah banyak memberi idea serta tunjuk ajar dalam proses menyiapkan laporan dan sistem yang dibangunkan ini. Selain itu, saya juga ingin mengucapkan jutaan terima kasih kepada kedua-dua ibu bapa yang telah banyak membantu dari segi kewangan dan dorongan dalam menyiapkan laporan ini. Tidak lupa juga kepada kawan-kawan yang telah membantu dari segi pemahaman dalam menyiapkan laporan ini. Akhir sekali, ucapan terima kasih kepada pihak Universiti Teknologi Malaysia.
ii ABSTRAK Sistem Pengesanan Pergerakan berasaskan Sistem Pesanan Ringkas adalah dibangunkan untuk mengawasi rumah ketika penghuni tiada di rumah. Sistem ini dibangunkan kerana banyak kes jenayah seperti pecah rumah, kecurian, rompakan dan sebagainya kerap berlaku dewasa ini dan ianya semakin meningkat apabila tiba musim perayaan. Sistem ini menggunakan kamera web serta sistem pesanan ringkas (SMS). Kemunculan teknologi seperti sistem pesanan ringkas ini dapat memudahkan orang ramai mendapat maklumat dengan cepat dan tepat. Manakala penggunaan kamera web pula akan dapat menjimatkan kos perbelanjaan. Sistem ini akan mengesan pergerakan yang diambil oleh kamera web. Apabila terdapat perubahan pada imej yang diambil, maka sistem ini akan menghantar mesej amaran kepada pengguna. Sistem ini juga membolehkan pengguna menyemak dam mencari imej yang diambil oleh kamera web yang disimpan di dalam cakera keras.
iii ABSTRACT Motion Detection With SMS Notification is developed to monitor homes while residents not at home. This systems was developed because many criminal cases such as burglary, theft, robbery and so often happens these days and it is increasing when the festive season arrives. The system uses a web camera and short messaging system (SMS). Emergence of technologies such as short messaging system can facilitate people find information quickly and accurately. While the use of web cameras can also save cost. This system will detect the movement taken by the web camera. When there are changes in the image taken, then this system will send warning messages to user. System also allows users to find the check dam images taken by cameras that are stored in the hard disk.
iv ISI KANDUNGAN BAB PERKARA HALAMAN PENGHARGAAN ABSTRAK ABSTRACT ISI KANDUNGAN SENARAI RAJAH SENARAI JADUAL SENARAI SINGKATAN SENARAI LAMPIRAN i ii iii iv x xii xiii xiv 1 PENGENALAN PROJEK 1 1.1 Pendahuluan 1 1.2 Pernyataan Masalah 2 1.3 Matlamat Projek 4
v 1.4 Objektif Projek 4 1.5 Skop Projek 5 1.6 Kepentingan Projek 5 1.7 Organisasi Laporan 6 2 KAJIAN LITERATUR 7 2.1 Pengenalan 7 2.2 Kajian Latar Belakang Masalah 7 2.3 Pengenalan Kepada Domain 8 2.3.1 Kajian Sistem sedia ada 8 2.3.2 Perbandingan antara sistem sedia ada 9 di pasaran 2.4 Perbandingan Sistem Keselamatan Antara Kamera web 11 dan Sistem Televisyen tertutup (CCTV) 2.5 Perbandingan di antara Format Jpeg, Bitmap, PNG 12 dan GIF 2.5.1 JPEG (Joint Photographic Experts Group) 12 2.5.2 BMP (Bitmap) 12 2.5.3 GIF (Graphics Interchange Format) 13 2.5.4 PNG (Portable Network Graphic) 13 2.6 Grayscale 14 2.7 Thereshold 15
vi 2.8 Teknik Penyelesaian Masalah 15 2.9 Kajian Terhadap Teknologi Yang 16 Digunakan 2.9.1 GSM Modem (Global System for 17 Mobile Communications) 2.9.2 Kamera Web 20 2.10 Kesimpulan 21 2.11 Organisasi Laporan 21 3 METODOLOGI 22 3.1 Pengenalan 22 3.2 Metodologi Pembangunan Sistem 22 3.3 Kajian Terhadap Metodologi Yang Dipilih Secara 24 Terperinci 3.3.1 Fasa-fasa Dalam Metodologi Rational 25 Unified Process (RUP) 3.3.2 Fasa Permulaan 26 3.3.3 Fasa Penghuraian 27 3.3.4 Fasa Pembangunan 28 3.3.5 Fasa Peralihan 29 3.4 Justifikasi Pemilihan Metodologi 30
vii 3.4.1 Unified Modelling Language (UML) 30 3.5 Analisa Keperluan Sistem 31 3.5.1 Keperluan Perkakasan Semasa Membangunkan 32 Sistem 3.5.2 Keperluan Perkakasan Bagi Pengguna 32 Menggunakan Sistem 3.5.3 Keperluan Perisian Yang diperlukan semasa 33 Membangunkan Sistem 3.5.4 Keperluan Perisian Yang diperlukan oleh Pengguna 36 3.6 Spesifikasi Input 36 3.7 Spesifikasi Output 37 3.8 Kesimpulan 37 3.9 Laporan Organisasi 37 4 REKABENTUK SISTEM 38 4.1 Pendahuluan 38 4.2 Rekabentuk Seni Bina Sistem 39 4.3 Rajah Kes Guna 41 4.3.1 Rekabentuk Jujukan Proses 42 4.4 Modul Sistem 43 4.5 Rekabentuk antara muka Sistem 44
viii 4.5.1 Antaramuka Utama Sistem 45 4.5.2 Antaramuka Pengguna di Telefon Bimbit 46 4.6 Kesimpulan 47 4.7 Organisasi Laporan 47 5 IMPLEMENTASI DAN PENGUJIAN SISTEM 48 5.1 Pengenalan 48 5.2 Fasa Perlaksanaan 49 5.3 Fasa Implementasi 49 5.3.1 Implementasi Kamera web ke sistem 49 5.3.2 Implementasi Pemilihan kamera web 51 ke sistem 5.3.3 Implementasi Penukaran imej ke Grayscale 52 5.3.4 Implementasi Thereshold 53 5.3.5 Implementasi Sistem Pesanan Ringkas 57 5.3.5.1 Konfigurasi Modem GSM 57 5.4 Pengujian Sistem 59 5.4.1 Pengujian Ke atas Output Sistem 63 5.5 Kesimpulan 64 5.6 Organisasi Laporan 64
ix 6 PERBINCANGAN DAN KESIMPULAN 65 6.1 Pengenalan 65 6.2 Hasil dan Pencapaian 65 6.3 Masalah dan Kelemahan Sistem 67 6.4 Cadangan dan Penambahbaikan 68 6.5 Rumusan 68 RUJUKAN 69 LAMPIRAN A-B 71
x SENARAI RAJAH NO. RAJAH TAJUK HALAMAN 2.1 Imej Grayscale 14 2.2 Modem GSM 19 2.3 Aliran data dari Sistem melalui Modem GSM 19 2.4 Kamera Web 20 3.1 Fasa- fasa yang terdapat dalam Metodologi RUP 25 4.1 Rekebentuk senibina sistem 39 4.2 Gambar rajah kes guna bagi pengguna sistem 41 4.3 Jujukan bagi pengguna sistem 43 4.4 Antaramuka Sistem 45 4.5 Antaramuka paparan mesej di Telefon Bimbit 46 Pengguna 5.1 Keratan aturcara untuk paparkan imej dari 50 kamera web pada sistem 5.2 Antaramuka Apabila Kamera Web dimulakan 50 5.3 Kamera web yang terdapat dalam sistem 51 5.4 Imej Grayscale yang disimpan 52 5.5 Keratan aturcara Thereshold 53
xi 5.6 Nilai thereshold rendah bila tiada pergerakan 54 5.7 Nilai threshold apabila mengesan imej yang 55 mempunyai pergerakan yang kecil 5.8 Antaramuka sistem bila banyak pergerakan 56 nilai perbezaan imej tinggi daripada nilai thereshold 5.9 Keratan aturcara Sistem Pesanan ringkas 58 5.10 Keratan antaramuka nombor telefon 58 5.11 Antaramuka paparan pada telefon bimbit 59 5.12 Antaramuka sistem yang bila sedang beroperasi 61 5.13 Antaramuka sistem yang bila ditamatkan 62 5.14 Folder yang tersimpan imej 63 5.15 Imej yang disimpan di dalam cakera keras 63
xii SENARAI JADUAL NO. JADUAL TAJUK HALAMAN 1.1 Statisitik Jenayah Harta Benda 3 2.1 Perbandingan antara Sistem Sedia ada di Pasaran 10 3.1 Keperluan Perkakasan Semasa Membangunkan 32 Sistem 3.2 Keperluan Perkakasan Bagi Pengguna 33 Menggunakan Sistem 4.1 Penerangan bagi aktor 42 6.1 Pencapaian sistem berdasarkan objektif 66
xiii SENARAI SINGKATAN GPRS MMS JKKK SMS FTP CCTV JPEG BMP GIF PNG USB RUP UML GSM General Packet Radio Service Multimedia Message Service Jawatankuasa Kemajuan Kampung Short Messaging Service File Transfer Protocol Closed Circuit Television Joint Photographic Experts Group Bitmap Graphics Interchange format Portable Network Graphic Universal serial Bus Rational Unified Process Unified Modeling Language Global System for Mobile Communications
xiv SENARAI LAMPIRAN LAMPIRAN TAJUK HALAMAN A Carta Gantt PSM 1 71 Carta Gantt PSM 2 72 B Manual Pengguna 73 B1 Antaramuka sistem 73 B2 Antaramuka sistem apabila sedang beroperasi 74 B3 Folder yang tersimpan imej 75 B4 Imej yang disimpan di dalam cakera keras 75 B5 Paparan mesej pada telefon bimbit pengguna 76 B6 Antaramuka apabila sistem dihentikan 77
BAB 1 PENGENALAN PROJEK 1.1 Pendahuluan Seiring dengan kemajuan teknologi pada masa kini, banyak teknologi telah dicipta bagi membantu orang ramai dalam menyelesaikan masalah bagi menguruskan kehidupan harian. Telefon bimbit merupakan salah satu teknologi yang berkembang pesat pada masa kini, dari satu telefon yang hanya digunakan untuk membuat panggilan, sehinggalah mempunyai sistem berkamera, internet, GPRS(General Packet Radio Service), MMS(Multimedia Message Service) dan sebagainya telah menarik minat orang ramai untuk memperolehinya. Walaupun teknologi pada masa kini telah pesat membangun, tahap keselamatan juga harus dititik beratkan. Penggunaan kamera litar tertutup di kawasan rumah, pejabat atau mana-mana lokasi dapat membantu dalam membanteras kes jenayah yang berleluasa pada masa kini. Pada era ini, penggunaan telefon bimbit tidak lagi terhad sebagai alat komunikasi, malah ia juga dapat digunakan sebagai alat perantaraan penghantaran maklumat apabila mengesan sebarang kejadian yang tidak diingini dengan menggunakan perkhidmatan teknologi yang bersambung dengan sistem amaran.
2 Dengan adanya perkhidmatan dan teknologi tersebut, ia dapat mengurangkan masalah jenayah yang kerap berlaku dewasa ini walaupun pengguna tidak berada di tempat kejadian. 1.2 Pernyataan Masalah Rumah merupakan satu tempat di mana penghuni dapat berlindung dan berteduh di samping mencari ketenangan, perlindungan serta keselesaan. Justeru itu, ia menggambarkan bahawa rumah merupakan satu tempat perlindungan dan selamat untuk penghuninya. Berdasarkan Laman web rasmi Polis Diraja Malaysia [1], pihak polis ingin mengingatkan orang ramai supaya lebih berhati-hati semasa meninggalkan rumah pada masa tempoh yang panjang. Ini disebabkan ia mampu untuk mengundang penceroboh. Menurut kajian yang telah dibuat oleh pihak polis [1], kes kecurian atau pecah rumah boleh berlaku apabila pencuri tersebut menggunakan pemutar skru atau objekobjek tajam untuk mengumpil pintu atau tingkap. Selain itu, mereka juga menggunakan jack untuk membuka jerjak besi tingkap, memotong mangga (ibu kunci) dengan gergaji besi, memasuki melalui bumbung rumah atau siling yang terbuka, melalui tingkap yang tidak berkunci atau terbuka serta menggunakan kunci pendua. Mengikut statistik pula, 33,599 kes pecah rumah dilaporkan pada 2007 meningkat 4,727 kes berbanding 28,872 kes pada 2006, manakala sehingga sembilan bulan pertama 2008, polis tidak menolak kemungkinan angkanya akan terus meningkat [2]. Selain itu, trend penjenayah dalam kes pecah rumah sekarang ialah mengikat, mendera dan seterusnya membunuh mangsa, malah ada yang sanggup mencincang dan membakar mangsa bagi menghapuskan bahan bukti.
3 Satu Jawatankuasa Kemajuan Kampung(JKKK) juga ditubuhkan bagi menjaga kerukunan kawasan sekitar. Pada musim perayaan juga, kes pecah rumah kerap berlaku kerana kebanyakkan penghuni tiada di rumah. Kebanyakan kes kecurian dan pecah rumah berlaku pada waktu malam berbanding dengan waktu siang [1]. Ini dapat dibuktikan berdasarkan Jadual 1.1. Jadual 1.1 : Statistik Jenayah Harta Benda [1] TAHUN 2001 2002 2003 2004 2005 Pecah rumah & 7,449 6,821 6,928 6,550 6,923 curi (Siang) Pecah rumah & curi (Malam) 21,003 18,444 18,861 18,354 17,542 Curi Motor, 4306 4570 5551 4892 5507 Lori/Van Curi Motokar 8520 8544 8537 8624 9711 Curi Motosikal 47223 47137 50212 51560 51709 Lain-lain 14368 14640 15798 11536 9617 Kecurian JUMLAH 33210 28043 27638 33080 34317 JUMLAH JENAYAH INDEKS 136079 128199 133525 134596 135326
4 1.3 Matlamat Projek Tujuan projek ini adalah untuk membantu pengguna dalam mengawasi tahap keselamatan di kawasan rumah daripada diceroboh dengan lebih efektif selain daripada dapat menjimatkan kos. 1.4 Objektif Projek Objektif-objektif utama sistem ini ialah : i) Mengkaji fungsi analisis gambar dengan menggunakan kamera web(webcam) dan penghantaran sistem pesanan ringkas(sms) ii) Membangunkan sistem dengan menggabungkan fungsi menganalisis gambar serta fungsi penghantaran sistem pesanan ringkas sebagai amaran kepada pengguna. iii) Menguji keberkesanan sistem dalam mengesan pergerakan.
5 1.5 Skop Projek Antara skop yang di ambil kira di dalam pembangunan projek ini ialah : i. Sistem pesanan ringkas(sms) ini hanya berfungsi jika pengguna berada di dalam negara sahaja ii. Bagi tujuan pengujian, sistem ini hanya sesuai digunakan untuk kawasan rumah sahaja. iii. Maklumat akan dihantar kepada pengguna melalui sistem pesanan ringkas(sms). 1.6 Kepentingan Projek Sistem ini dibangunkan adalah untuk membantu pengguna dalam mengawal tahap keselamatan di rumah dengan menggunakan kos yang rendah dan lebih efektif. Hasil daripada kajian dan pemerhatian yang telah dijalankan, maka timbul idea untuk membangunkan sistem yang akan membantu orang ramai dalam memastikan tahap keselamatan rumah mereka. Sistem penghantaran pesanan ringkas yang terdapat di dalam sistem ini juga dapat menjimatkan masa. Ini akan memudahkan pengguna mengetahui maklumat terkini jika terdapat sebarang perubahan atau kejadian yang tidak diingini di kawasan rumah.
6 1.7 Organisasi Laporan Bab ini menerangkan tentang latar belakang masalah, matlamat, objektif, skop dan kepentingan projek ini. Secara ringkasnya dengan penghasilan sistem ini, ia dapat membantu orang ramai dan meningkatkan mutu keselamatan disamping dapat menjimatkan kos perbelanjaan. Dalam kajian literatur iaitu yang terkandung dalam bab kedua menerangkan dengan lebih terperinci tentang kajian yang dibuat untuk menentukan bahasa pengaturcaraan yang digunakan untuk membangunkan sistem ini disamping teknologi-teknologi yang digunakan. Metadologi pula menerangkan tentang proses-proses yang digunakan dalam mencapai objektif dan tujuan pembangunan sistem ini yang terkandung dalam bab ketiga. Dalam bab seterusnya, iaitu bab keempat membincangkan tentang rekabentuk senibina sistem di mana ianya terbahagi kepada rekabentuk sistem yang sedia ada dan rekabentuk sistem yang dibangunkan. Seterusnya, dalam bab kelima membincangkan tentang fasa implementasi dan pengujian sistem yang dibangunkan. Bab terakhir iaitu bab keenam membincangkan tentang pencapaian, kekangan, cabaran dan harapan dalam membangunkan sistem ini.