REPOSITORI DIGITAL PENGENALAN 1.0. Manual ini menghuraikan beberapa langkah penting kepada pengguna sistem repositori elektronik UTeM dalam memastikan khazanah digital universiti tersimpan, dilayari dan terlindung. 2.0. Pemeliharaan khazanah digital telah menjadi amalan disetiap organisasi akademik seperti Institusi Pengajian Tinggi. Universiti seluruh dunia telah lama mengamalkan sistem pemeliharaan dan penyimpanan khazanah digital seperti artikel jurnal, artikel prosiding persidangan, artikel bab dalam buku, monograf, buku, kertas soalan, paten dan sebagainya. 3.0. Lingkaran persekitaran repositori digital terdiri daripada beberapa komponen iaitu pengurusan objek digital, infrustruktur teknikal dan keselamatan dan infrastruktur organisasi. 4.0. Pengurusan repositori perlu mematuhi standard terbuka yang telah diterima pakai oleh semua universiti seluruh dunia. Sila layarah www.eprints.org untuk mendapatkan maklumat tambahan. 5.0. Faedah sistem repositori kepada warga akademik universiti adalah membenarkan hasil penerbitan yang disimpan di pangkalan data dalaman diakses oleh pembaca seluruh dunia. 6.0. Sistem repositori digital boleh dibangunkan menggunakan aplikasi sumber terbuka open source. Proses instalisasi perlu mengikut aturan yang telah ditetapkan oleh open source standard. 7.0. Proses simpanan dan arkib perlu dilakukan sendiri mengikut manual yang telah ditetapkan. PANDUAN REPOSITORI INSTITUSI UTeM 1
REPOSITORI UTeM Repositori Institusi UTeM (UTeM IR) secara dasarnya telah diluluskan penubuhannya menerusi Mesyuarat Jawatankuasa Tetap Hal Ehwal Akademik Bil. 6/2009. Tertubuhnya UTeM IR ini membolehkan segala hasil penyelidikan serta penerbitan ilmiah di UTeM dapat dimuatnaik dan disimpan dalam satu pangkalan data yang khusus, seterusnya disusun dan diindeks agar ia dapat disebarkan serta diakses semula dengan lebih mudah, cepat dan tepat. UTeM IR ini menggunakan perisian e-prints seperti kebanyakan perpustakaan akademik yang sudah pun mewujudkan repositori institusi masing-masing seperti Universiti Sains Malaysia, Universiti Malaya, Universiti Kebangsaan Malaysia, Universiti Tun Hussien Onn dan Universiti Teknologi Petronas. Penubuhan UTeM IR ini juga secara langsungnya amat signifikan bagi Perpustakaan UTeM dalam memainkan peranan yang lebih proaktif menyediakan sumber maklumat dalam bentuk digital kepada Universiti bagi tujuan pengajaran, pembelajaran, penyelidikan dan perundingan dan pada masa yang sama menjadi pusat rujukan dan perkongsian sumber ilmiah dalam bidang teknikal oleh masyarakat. Tujuan utama pembangunan UTeM IR ialah: 1. Menyediakan satu platform akses terbuka untuk hasil kajian institusi dengan memuatnaik bahan-bahan artikel sendiri oleh pengarang atau penyelidik. 2. Meningkatkan komunikasi pengguna dengan sumber ilmiah dengan lebih ekonomi 3. Meningkatkan akses kepada bahan-bahan penyelidikan. 4. Mengurus dan memelihara harta intelek Universiti. 5. Menyimpan dan memelihara aset khazanah ilmu digital institusi, hasil kerja termasuk tesis atau laporan teknikal yangtidak diterbitkan atau mudah hilang. 6. Mengumpul seluruh kandungan hasil kajian dalam satu lokasi. 7. Meningkatkan visibiliti terutama dalam penarafan Universiti. Dengan wujudnya UTeM IR, Perpustakaan bertanggungjawab: PANDUAN REPOSITORI INSTITUSI UTeM 2
1. Mengenalpasti, mengesan dan mengumpul semua hasil penyelidikan para penyelidik dan menyenaraikannya mengikut bidang kepakaran penyelidik tersebut. 2. Merekodkan hasil penulisan dan penyelidikan secara sistematik mengikut spesifikasi tertentu seperti penyusunan rekoddan maklumat bibliografik serta metadata agar mudah dikesan enjin carian. 3. Menempatkan storan kandungan digital di lokasi yang selamat serta tidak mudah dicerobohi. Perpustakaan perlu mempunyai pelan tindakan kecemasan dalam menghadapi bencana serta tidak terdedah kepada gangguan. 4. Menggalakkan akses terbuka dan menimbulkan kesedaran dari segi perkongsian sumber maklumat. 5. Mengenalpasti aktiviti promosi yang boleh dilakukan bagi meningkatkan visibiliti terhadap koleksinya khususnya yang dimuatkan dalam repositori. DEFINISI REPOSITORI INSTITUSI Repositori institusi merupakan satu koleksi kandungan digital yang dibangunkan dan diuruskan secara rasmi di mana kandungan tersebut dihasilkan oleh fakulti, staf dan pelajar di dalam institusi tersebut. Bagi Repositori UTeM, ia adalah koleksi digital hasil penyelidikan intelektual di mana ia bertanggungjawab mengumpul, memusat, menjaga dan memelihara untuk diakses oleh komuniti UTeM. Bahan-bahan yang ingin didepositkan merupakan semua hasil penulisan pelajar, staf UTeM bersama penulis luar yang telah atau belum diterbitkan serta semua koleksi UTeM. Hasil penulisan yang dimaksudkan adalah seperti buku, bab dalam buku, artikel jurnal, kertas seminar, laporan penyelidikan, tesis (Sarjana, PhD.) dan Projek Sarjana Muda (PSM) dalam format abstrak dan teks penuh serta koleksi UTeM seperti teks ucapan Naib Canselor dan gambar-gambar peristiwa serta semua koleksi bahan hadiah yang lain. Objektif 1. Mengumpulkan segala maklumat mengenai hasil penyelidikan di UTeM. 2. Menyokong dan meningkatkan penggunaan. 3. Mempertingkatkan pengetahuan mengenai perkongsian maklumat. 4. Menyimpan dan menghubungkan maklumat melalui sumber digital berdasarkan sistem klasifikasi yang betul. PANDUAN REPOSITORI INSTITUSI UTeM 3
Kepentingan Repositori kepada Institusi 1. Meningkatkan ranking university 2. Pusat simpanan penerbitan ilmiah 3. Pusat capaian ilmu atas talian 4. Pusat rujukan hasil penerbitan staf universiti Kepentingan Repositori kepada Staf 1. Pusat simpanan hasil penerbitan individu 2. Pusat simpanan dokumen kenaikan pangkat berkaitan dengan penerbitan dan penyelidikan 3. Pusat simpanan dokumen penerbitan penyelidikan bagi penganugerahan akademik 4. Meningkatkan sanjungan akademik melalui capaian hasil penerbitan REPOSITORI DALAM PENYELIDIKAN UNIVERSITI Repositori adalah pusat simpanan hasil berkaitan penyelidikan. Output penyelidikan adalah bersandarkan kepada jumlah perolehan geran. Justeru, setiap dana penyelidikan yang diterima oleh penyelidik/pensyarah perlu menghasilkan penerbitan dari sudut artikel jurnal berindeks atau/dan prosiding persidangan berprestij. Atas usaha Perpustakaan, UTeM melalui CRIM, memantau hasil penerbitan melalui penyelidikan dengan menggunakan aplikasi repositori. Pusat Komputer UTeM telah mengambil inisiatif menghubungkan Sistem Pengurusan Penyelidikan Universiti (URIS) dengan Repositori Institusi bagi memastikan maklumat penerbitan penyelidikan selaras dengan data perolehan geran. Penyelidik diminta sentiasa memastikan data penerbitan penyelidikan di Sistem Repositori Institusi dikemaskini dan memantau keselarasan maklumat ini di dalam Sistem URIS. CARTA ALIR REPOSITORI INSTITUSI RUJUK BULETIN LIBRARY GARIS PANDUAN PENGGUNAAN REPOSITORI INSTITUSI 1. Semua staf akademik telah didaftarkan ke Sistem Repositori Institusi UTeM, walaubagaimanapun staf diminta menghubungi perpustakaan bagi sebarang masalah. PANDUAN REPOSITORI INSTITUSI UTeM 4
2. Setiap staf akademik hendaklah memastikan maklumat penerbitan dikemaskini dalam Sistem Repositori Institusi setiap tiga bulan sekali. 3. Sebarang kemasukan maklumat ke Sistem Repositori Institusi perlu mendapatkan pengesahan daripada Editor yang juga adalah Ahli Jawatankuasa Kerja Pusat Repositori Institusi (UTeM). 4. Penerbitan yang telah diterbit oleh penerbit yang sah sahaja dibenarkan untuk didepositkan ke dalam sistem ini. 5. Staf akademik perlu mematuhi syarat dan terma yang dikemukakan oleh penerbit sebelum proses mendepositkan maklumat penerbitan ke dalam Sistem Repositori Institusi UTeM. 6. Hanya seorang penulis terhadap bahan terbitan dibenarkan melaksanakan proses deposit. 7. Urusan log In hanya menggunakan No. Staf. 8. Hasil terbitan pada tahun semasa WAJIB didepositkan pada tahun yang sama (tahun semasa). 9. Semua dokumen penerbitan WAJIB dalam format pdf. 10. Semua kemasukan maklumat perlu mengikut format Sistem Repositori Institusi UTeM yang telah ditetapkan. Tatacara Kemasukan Format Nama Penulis dalam sistem UTeM-IR PENGARANG 1. Bin atau binti (bte, bt.) dalam nama pengarang Melayu tidak perlu catat. 2. a/l atau a/p dalam nama pengarang India tidak perlu dicatat. Contoh : Anne Sinapan bukannya Anne a/p Sinapan PANDUAN REPOSITORI INSTITUSI UTeM 5
3. Nama pengarang yang berasal dari Sarawak/Sabah, perkataan anak tidak perlu dimasukkan. Contoh : Wilson Suai Anak Moses Jantan nama asal Wilson Suai Moses Jantan digunapakai 4. Nama yang ada @ tidak perlu dimasukkan, cuma perlu ambil nama di hadapan sahaja. Contoh : Adam Bakri @ Bakre nama asal Adam Bakri nama yang digunapakai 5. Nama pengarang Melayu, India dan Cina (Malaysia/Singapura) tidak diterbalikkan. Contoh : India Ramasamy, Chandran Cina Tan, Mei Ling Melayu Usman Awang 6. Nama bagi Indonesia. Contoh : Heryanto Ardy nama asal Ardy, Heryanto nama yang digunapakai 7. Nama dari India dan China (luar Malaysia) Contoh : Ramasamy Gupta nama asal Gupta, Ramasamy nama yang digunapakai Bao Chun Lai nama asal Lai, Bao Chun nama yang digunapakai PANDUAN REPOSITORI INSTITUSI UTeM 6
Contoh Format Yang BETUL Bagi Nama Melayu Nurul Akmar Mehat 01170 Bagi nama pengarang Nurul Akmar bt. Mehat, sila masukkan nama Nurul Akmar pada Family Name dan Mehat pada Given Nama/Initials. Masukkan No. Staf : 01170. Sekiranya tiada No. Staf, sila masukkan No. Kad Pengenalan atau No. Pelajar. Format Yang SALAH Bagi Nama Melayu Nurul Akmar Mehat Bagi nama pengarang Nurul Akmar bt. Mehat, sila masukkan nama Nurul Akmar pada Family Name dan Mehat pada Given Nama/Initials. Jangan masukkan nama Mehat pada ruang Family Name. PANDUAN REPOSITORI INSTITUSI UTeM 7
PANDUAN MUATNAIK BAHAN KE REPOSITORI INSTITUSI UTeM 1. Muka utama 2. Carta alir PANDUAN REPOSITORI INSTITUSI UTeM 8
3. Pemilihan jenis bahan 4. Muatnaik dokumen PANDUAN REPOSITORI INSTITUSI UTeM 9
5. Muatnaik dukomen kedua 6. Detail PANDUAN REPOSITORI INSTITUSI UTeM 10
E-PRINTS PANDUAN MEMUATNAIK SEKSYEN ARTIKEL OLEH PERPUSTAKAAN UTEM PANDUAN REPOSITORI INSTITUSI UTeM 11
DAFTAR MASUK 1. Pertama, daftar masuk ke dalam sistem. MENGURUSKAN DEPOSITS 2. Klik pada butang New Item PANDUAN REPOSITORI INSTITUSI UTeM 12
JENIS BAHAN 3. Pilih jenis bahan Article PILIH FAIL FORMAT PDF 4. Klik browse dan pilih fail PDF. Selepas memilih, klik upload. PANDUAN REPOSITORI INSTITUSI UTeM 13
PILIH FAIL Jika bahan ada tempoh/perjanjian/kebenaran bila boleh dikeluarkan 5. Pilih dokumen PDF dan registered users only. Klik Next PERINCIAN 6. Isi semua maklumat yang diperlukan. Ruang yang bertanda wajib diisi. Kemudian klik next. PANDUAN REPOSITORI INSTITUSI UTeM 14
PERINCIAN Isi semua maklumat yang diperlukan. Ruang yang bertanda wajib diisi. Kemudian klik next. PANDUAN REPOSITORI INSTITUSI UTeM 15
PERINCIAN PILIH SUBJEK 7. Pilih subjek yang berkaitan dengan artikel. PANDUAN REPOSITORI INSTITUSI UTeM 16
DEPOSIT BAHAN 8. Klik butang Deposit Item Now. PANDUAN REPOSITORI INSTITUSI UTeM 17
TAMAT PANDUAN REPOSITORI INSTITUSI UTeM 18
E-PRINTS PANDUAN MEMUATNAIK SEKSYEN BUKU OLEH PERPUSTAKAAN UTEM PANDUAN REPOSITORI INSTITUSI UTeM 19
DAFTAR MASUK 1. Pertama, daftar masuk ke dalam sistem. MENGURUSKAN DEPOSITS 2. Klik pada butang New Item PANDUAN REPOSITORI INSTITUSI UTeM 20
PILIH JENIS 3. Pilih jenis bahan Book Section PILIH FAIL FORMAT PDF 4. Klik browse dan pilih fail PDF. Selepas memilih, klik upload. PANDUAN REPOSITORI INSTITUSI UTeM 21
PILIH FAIL Jika bahan ada tempoh/perjanjian /kebenaran bila boleh dikeluarkan 5. Pilih dokumen PDF dan registered users only. Klik Next PERINCIAN 6. Isi semua maklumat yang diperlukan. Ruang yang bertanda wajib diisi. Kemudian klik next. PANDUAN REPOSITORI INSTITUSI UTeM 22
PERINCIAN Isi semua maklumat yang diperlukan. Ruang yang bertanda wajib diisi. Kemudian klik next. PANDUAN REPOSITORI INSTITUSI UTeM 23
PILIH SUBJEK 7. Pilih subjek berkaitan dengan artikel. DEPOSIT BAHAN 8. Klik butang Deposit Item Now. PANDUAN REPOSITORI INSTITUSI UTeM 24
TAMAT PANDUAN REPOSITORI INSTITUSI UTeM 25
E-PRINTS PANDUAN MEMUATNAIK BAHAN PERSIDANGAN ATAU BENGKEL OLEH PERPUSTAKAAN UTEM PANDUAN REPOSITORI INSTITUSI UTeM 26
DAFTAR MASUK 1. Pertama, daftar masuk ke dalam sistem. MENGURUSKAN DEPOSITS 2. Klik pada butang New Item PANDUAN REPOSITORI INSTITUSI UTeM 27
PILIH JENIS 3. Pilih jenis bahan Conference or Workshop Item PILIH FAIL FORMAT PDF 4. Klik browse dan pilih fail PDF. Selepas memilih, klik upload. PANDUAN REPOSITORI INSTITUSI UTeM 28
PILIH FAIL Jika bahan ada tempoh/perjanjian /kebenaran bila boleh dikeluarkan 5. Pilih dokumen PDF dan registered users only. Klik Next PERINCIAN 6. Isi semua maklumat yang diperlukan. Ruang yang bertanda wajib diisi. Kemudian klik next. PANDUAN REPOSITORI INSTITUSI UTeM 29
PERINCIAN Isi semua maklumat yang diperlukan. Ruang yang bertanda wajib diisi. Kemudian klik next. PANDUAN REPOSITORI INSTITUSI UTeM 30
PILIH SUBJEK 7. Pilih subjek yang berkaitan dengan artikel. DEPOSIT BAHAN 8. Klik butang Deposit Item Now. PANDUAN REPOSITORI INSTITUSI UTeM 31
TAMAT PANDUAN REPOSITORI INSTITUSI UTeM 32
PANDUAN REPOSITORI INSTITUSI UTeM 33