Монгол Улс болон Бүгд Найрамдах Хятад Ард Улсад зориулсан Бүс Нутгийн Хамтын Ажиллагааны Хөтөлбөрүүдийн Хөгжил-RETA 6370 Замын-Үүд ба Эрээний Хилийн Боомтуудын Хөгжлийн Хөтөлбөрийн Судалгааг Танилцуулах Хамтарсан Уулзалт 2009 оны 4 дүгээр сарын 14 Хөх Хот, Өвөр Монгол, БНХАУ Азийн Хөгжлийн Банк Роберт Л. Валлак, Худалдааг Хөнгөвчлөх ба Хилийн Боомтуудын Хөгжил, Америкийн Нэгдсэн Улс Азийн Хөгжлийн Банк, TA-6370 (REG)
Замын-Үүд
Үйл Ажиллагаа Шаардах Ишлэлүүд Энэхүү бүс нутаг дахь хамтын ажиллагаа нь зохион байгуулалттай болвол зохино...харилцан уялдаа нь сайжирвал зохино Хятадын бизнесийн салбаруудыг ЗүүнХойд Азид орших улсуудад байгаа тэдэнтэй хамтарч ажилладаг нөхөдтэйгээ илүү их солилцоотой байхыг бид үргэлж дэмждэг Бид өнөөгийн мэдээлэл солилцох тогтолцоогоо сайжруулж, ингэснээрээ бидний бизнесүүдэд илүү сайн үйлчилгээг үзүүлэх ёстой -ДэдСайдИыШиаоЖун, Худалдааны Яам, Хятад, НҮБ-ийн Хөгжлийн Хөтөлбөрийн Их Түмэн Санаачлага Семинар,Улаанбаатар, Монгол Улс, 2009 оны 3 дугаар сар
Үйл Ажиллагаа Шаардах Ишлэлүүд Хилийн Хамтарсан Хөгжлийн Комисс нь үр бүтээлтэй ажиллахын тулд Азийн Хөгжлийн Банкнаас 2-3 жилийн туршид явуулах идэвхитэй чиглүүлэх бодлого шаардлагатай байна -Дарга Оргодол Санжаасүрэн, МонголШуудан Банк, хуучин Дэлхийн Банк болон Олон Улсын Санхүүгийн Корпорацид байсан Бүс нутгийн шинжтэй төслүүд нь өндөр өгөөжтэй байдаг. Гэхдээ зардал ихтэй, цаг хугацаа их шаардсан ба бүгдэд нь адил хэмжээгээр үр дүнгээ өгөх хэрэгтэй байдаг. -Ноён. Адриан Х. Рутенберг, Суурин Төлөөлөгч, Монгол Улс дахь Суурин Төлөөлөгчийн Газар, Азийн Хөгжлийн Банк
Агуулгууд I. Хилийн Худалдааны Эрэлт II. Хилийн Хөгжлийн Стратегиуд III. Хилийн Хамтарсан Хөгжлийн Комисс (Хилийн Хамтарсан Хяналтын Конференц) IV. Америкийн Нэгдсэн Улс-Канад Хамтарсан Хилийн Жишээ V. Ажлын Хэсгүүд/Хороонууд VI. Төслүүд ба Чадавхийг Бэхжүүлэх
I. Хилийн Худалдааны Эрэлт Эрээн хот Эрээн - $437.8-$878.9 сая ам.доллар: 26.15% худалдааны өсөлт 2004-2007 хооронд Экспорт: Импорт - 33%: 25% 2004-07 $130 сая ам.доллар: 2007 онд $750 сая ам.доллар Экспорт: Барилгын Материалууд, Хүнс Импорт: Түүхий Эд: өртөг нэмсэн (Монгол Улс-уул уурхай, амьтны гаралтай; Орос-модон бүтээгдэхүүн)
Хилийн Худалдааны Эрэлт $16-$375 сая ам.доллар: 41.4% ДНБ-ий Өсөлт 1996-2007. $613- $2,326 нэг хүнд ногдох дотоодын хөрөнгө оруулалт: 26% Төлөвлөсөн: $4 тэрбум ам.доллар 2020: 59% нэг хүнд ногдох дотоодын хөрөнгө оруулалт $6,176: 33%
Хилийн Худалдааны Эрэлт ЗамынҮүд Замын-Үүд 2007 Монголын нэг хүнд ногдох ДНБ $1,288 ам.доллар Төлөвлөсөн ДНБ- 8.3%-7% 2020 хүртэл Худалдааг Хөнгөвчлөх Байгууламжууд- 16.5% өсөлт 2003-2007 Мянганы Хөгжлийн Сангийн Төмөр Замын Төсөл: 17 сая метрик тонн 2006 23 сая хүртэл ямар нэгэн өөрчлөлт байхгүй 2010 гэхэд 41 сая хүрч өөрчлөлттэй
II. Хилийн Хөгжлийн Стратегиуд Монгол Улс- Транзит Монгол ба Ажлын Төлөвлөгөө Эрээн - 5432 Хөтөлбөр -Ачааны Машины Хилийн Зам -Хойд Хилийн Логистик-Боловсруулах -Зүүн Төмөр Замын Логистик-Боловсруулах -Логистикийн Хэсэгтэй Нисэх Онгоцны Буудал -Төлөвлөгөөтэй Аж Ахуйн нэгжүүд: хүйтэн гинжин хэлхээс
III. Хилийн Хамтарсан Хөгжлийн Комисс Хилийн Хамтарсан Хөгжлийн Комисс Хилийн Хамтарсан Хөгжлийн Комисс: Хэн? Замын-Үүд Тусгай/NCTTF/Гааль Эрээн Хил, Тээвэр, Гааль БА хоёр талын хувийн бизнесийнхэн Юу? Хилийн Төслүүдийг Уялдуулах: Зам, Төмөр Зам, Логистик, ЭЗЧБ, Хот Төлөвлөлт (ус, эрчим хүч) Хэзээ? Сараар, Улирлаар, Жилээр
IV. Америкийн Нэгдсэн Улс-Канад Хил Дэд Бүтцийг Хамтарч Сайжруулах Удирдах Зөвлөл -сараар Үндсэн Бүлгүүд -улирлаар ба шийдвэрээр Ерөнхий Ассембль -жилээр 1997 оноос хойш, АНУ-КАНАД $38 сая ам.доллар гаруй www.wcog.org/imtc
Америкийн Нэгдсэн Улс-Канад Хил Засгийн Газрын болон Бизнесүүдийн хамтарсан зорилтууд: -үргэлжилсэн харилцаа холбоотой байх форум -хамтарсан систем болгож төлөвлөгөөгөө хамтатгах, гэхдээ тусдаа хил дамжин өнгөрөх биш -мэдээлэл, тоогоо түгээх -сайжралыг тодорхойлох/дэмжих: Дэд бүтэц, Үйл ажиллагаа, Технологиуд http://resources.wcog.org/border/3-19-09cgp.pdf
Хилийн Хамтарсан Хөгжлийн Комисс
V. Хилийн Хамтарсан Хөгжлийн Комиссын Ажлын Хэсгүүд/Хороонууд: A. Үйл ажиллагаа сайжруулах Ачиж Буулгахнийлүүлэлтийн гинжин холбоос бүхий өртөг нэмсэн үйлчилгээтэй Олон Улсын Туршлагууд 1.)ГараарМодон Тавцангууд/Форклифтууд Ирээдүйд бүх карго нь контейнержих 2.)Хил/Талбай дээр учрах хүндрэлтэй асуудлууд Бүртгэл/Хугацааг нь тодорхойлох системийн программ хангамж 3.) Зохицолдооны сертификат/эрээний Лаборатори
B. Дэд Бүтцийн Сайжралт 1.) Ачих Платформууд 2.) Агуулахууд 3.) Талбайн Зам-Зогсоолууд 4.) Чойр-Замын-Үүд 5.) Усны Хоолойнууд Ерөнхий Зохион Байгуулалтын Төлөвлөгөө (ЕЗБТ)
C. Бодлогыг Сайжруулах 1.) SMGS-УБТЗ Төмөр Замын болон Тээвэр Зуучийн Хуулиудыг харилцан уялдуулах 2.) Ачааны Машины Хил Давахтай холбоотой Гэрээнүүд Ажлын Хэсэг-2008 оны 11 сар, 2009 оны 3 сар- 1991 Гэрээ Манжоули хотын хилийн гэрээ 3.) Эдийн Засгийн Чөлөөт Бүсийг Уялдуулах Эрээний ЭЗЧБ/Логистикийн Төлөвлөгөөнүүдийг Уялдуулах Шинжиань-Хоргос ба Казакстаны Хил
Бодлогыг Сайжруулах 4.) Мэдээлэл Солилцоо Гаалийн Харилцан Ашигтай Тусламж/CAREC 5.) олон Улсын Худалдааны Корридорын Удирдлага Зорилгууд, Үүргүүд & Хариуцлагууд
Азийн Хөгжлийн Банк Богино-Хугацааны Оролцоо VI. Төслүүд ба Чадавхийг Бэхжүүлэх Хамтарсан Вебсайт-Монгол Улс- БНХАУ-Орос CIECC, Бээжин ($65,000/$35,000) Электрон Нэг Цонхны Үйлчилгээ -мэдээллийн гэрээ Сургалт-Кэйз Стади Танилцах Аялалууд-Хилийн Хамтарсан Хөгжлийн Комисс дахь Ажлын Хэсэг
Сургалтын Хэрэгцээний талаар Үнэлгээ Чадавхийг Бэхжүүлэх Ажлын Хэсэг -хэрэгцээ, зорилгоо үнэлэх, хамтдаа -хэрэгжүүлэх газар болон оролцох хүмүүсийг жагсаалт саналууд: Тианжинь-Бинхай; Хайлаар; ХонгКонг-Шенжень; ба Каскадын Гарц, АНУ. Кэйз Стадины Концепт: (ADBI) Интермодализм; Мэдээллийн Систем; Төр Хувийн Хэвшлийн Хамтын Ажиллагаа; Хотын Үйлчилгээг Түгээх; IPA
Электрон Нэг Цонх Дотоодын ба Хоёр талт Гэрээнүүд Source: Internet- Wikipedia
Баярлалаа Асуулт/Хариулт Роберт Л. Валлак, Худалдааг Хөнгөвчлөх ба Хилийн Боомтуудын Хөгжил, Америкийн Нэгдсэн Улс robert.wallack@rlw-international.com АХБ-д зориулсан.