Fedora 10 Installation Guide. Fedora Documentation Project

Transcription

1 Fedora 10 Installation Guide Fedora Documentation Project

2 Installation Guide Fedora 10 Installation Guide Издање 2.0 Аутор Fedora Documentation Project Copyright 2008,2009 Red Hat, Inc. and Others. The text of and illustrations in this document are licensed by Red Hat under a Creative Commons Attribution Share Alike 3.0 Unported license ("CC-BY-SA"). An explanation of CC-BY-SA is available at The original authors of this document, and Red Hat, designate the Fedora Project as the "Attribution Party" for purposes of CC-BY-SA. In accordance with CC-BY-SA, if you distribute this document or an adaptation of it, you must provide the URL for the original version. Red Hat, as the licensor of this document, waives the right to enforce, and agrees not to assert, Section 4d of CC-BY-SA to the fullest extent permitted by applicable law. Red Hat, Red Hat Enterprise Linux, the Shadowman logo, JBoss, MetaMatrix, Fedora, the Infinity Logo, and RHCE are trademarks of Red Hat, Inc., registered in the United States and other countries. For guidelines on the permitted uses of the Fedora trademarks, refer to Legal:Trademark_guidelines. Linux is the registered trademark of Linus Torvalds in the United States and other countries. Java is a registered trademark of Oracle and/or its affiliates. XFS is a trademark of Silicon Graphics International Corp. or its subsidiaries in the United States and/or other countries. All other trademarks are the property of their respective owners.

3 Preface vii 1. Konvencije dokumenta... vii 1.1. Tipografske konvencije... vii 1.2. Konvencije izvučenih citata... viii 1.3. Beleške i upozorenja... ix 2. Potrebne su nam povratne informacije!... ix 1. Uvod Pozadina O Fedori Traženje dodatne pomoći O ovom dokumentu Ciljevi Publika Povratna informacija Brzi početak za stručnjake Pregled Preuzimanje datoteka Priprema za instalaciju Instalacija Fedore Odradite korake posle instalacije Novi korisnici Kako da preuzmem instalacione datoteke? Sa odraza Pomoću BitTorenta Koja je arhitektura mog računara? Koje datoteke da preuzmem? How Do I Make Fedora Media? Pravljenje CD ili DVD diskova Pravljenje USB medija What If I Cannot Download Fedora? Kako da pokrenem instalacioni program? Početak instalacije Pokretački meni Instalacija sa drugog izvora Provera medije Provera živog CD-a Provera DVD-a Pokretanje preko mreže koristeći PXE Grafičko i tekstualno sučelje Identifikacija lokaliteta Izbor jezika Podešavanje tastature Načini instalacije Alternativni načini instalacije Instalacija sa čvrstog diska TCP/IP podešavanja tokom instalacije Podešavanja NFS instalacije Podešavanje veb i FTP instalacije iii

4 Installation Guide 7. Prozorče dobrodošlice Inicijalizacija čvrstog diska RAID ili druge neuobičajene postavke Nadgradnja postojećeg sistema Ispitivanje nadgradnje Nadgradnja pomoću instalatera Nadgradnja podešavanja pokretačkog programa Podešavanje mreže Ime domaćina Izbor vremenske zone Biranje vremenske zone Opšte usklađeno vreme (UTC) Postavljanje root lozinke Podela diska na particije RAID i drugi disk uređaji Hardverski RAID Softverski RAID FireWire i USB diskovi Opšte informacije o particijama Vrste particija Najmanje veličine particija Razumevanje LVM-a Razumevanje šifrovanja Saveti za particije Uopštena postavka diska Disk Vrač Pravljenje izmena na disku Pokretački program Zadržavanje postojećih postavki pokretačkog programa Pokretanje dodatnih operativnih sistema Postavljanje lozinke na pokretačkom programu Zaboravljena GRUB lozinka Napredne opcije pokretačkog programa Izbor softvera Instaliranje iz dodatnih riznica Prilagođavanje izbora softvera Promena mišljenja Podrška za dodatne jezike Osnovni mrežni servisi Instalacija paketa Prvo pokretanje Licencni dogovor Sistemski korisnik Datum i vreme Hardverski profil Vaši sledeći koraci Ažuriranje sistema iv

5 17.2. Završavanje nadgradnje Prebacivanje na grafičku prijavu Subscribing to Fedora Announcements and News Nalaženje dokumentacije i podrške Joining the Fedora Community A. Opcije za podizanje sistema 57 A.1. Podešavanje instalacionog sistema iz menija pri podizanju A.1.1. Navođenje jezika A.1.2. Podešavanje sučelja A.1.3. Naznačite instalacioni metod A.1.4. Ručno podešavanje mrežnih postavki A.2. Omogućavanje daljinskog pristupa za instalacioni sistem A.2.1. Omogućavanje daljinskog pristupa sa VNC klijentom A.2.2. Povezivanje instalacionog sistema sa VNC osluškivačem A.2.3. Omogućavanje daljinskog pristupa sa Telnetom A.3. Zapisivanje dnevnika na udaljeni sistem tokom instalacije A.3.1. Podešavanje servera sistemskog dnevnika A.4. Samostalna instalacija sa Kickstartom A.5. Unapređenje hardverske podrške A.5.1. Dodavanje podrške za hardver sa upravljačkim disketama A.5.2. Zaobilaženje samostalnog pronalaženja hardvera A.6. Korišćenje pokretanja sistema u režimima održavanja A.6.1. Učitavanje režima za testiranje memorije (RAM) A.6.2. Podizanje računara u režimu za spašavanje B. Instalacija bez medije 67 B.1. Dobavljanje pokretačkih datoteka B.2. Uređivanje GRUB podešavanja B.3. Pokretanje instalacije C. Postavljanje instalacionog servera 69 C.1. Postavljanje cobbler-a C.2. Postavljanje distribucije C.3. Pravljenje odraza mrežnog mesta C.4. Uvoz distribucije D. Ostala tehnička dokumentacija Colophon Contributors Production methods Индекс 77 v

6 vi

7 Preface 1. Konvencije dokumenta Ovaj priručnik koristi nekoliko konvencija radi isticanja izvesnih reči i izraza kako bi se skrenula pažnja na određene informacije. U PDF i papirnim izdanjima, ovaj priručnik koristi slogove izvučene iz skupa Liberation fontova 1. Skup Liberation fontova se takođe koristi u HTML izdanjima ako je skup instaliran na sistemu. Ako nije, prikazivaće se alternativni ali ekvivalentni slogovi. Napomena: Red Hat Enterprise Linux 5 i kasniji podrazumevano uključuju skup Liberation fontova Tipografske konvencije Četiri tipografske konvencije se koriste radi skretanja pažnje na određene reči i izraze. Ove konvencije, i okolnosti na koje se odnose, su sledeće. Podebljano jednoširinski Koristi se za isticanje sistemskog unosa, uključujući naredbe ljuske, nazive datoteka i putanje. Takođe se koristi da istakne oznake tastera i kombinacije tastera. Na primer: Da biste videli sadržaj datoteke moj_sledeci_bestseler u tekućem radnom direktorijumu, unesite komandu cat moj_sledeci_bestseler na odzivniku ljuske i pritisnite Enter da biste izvršili naredbu. Rečenica iznad sadrži naziv datoteke, naredbu ljuske i oznaku tastera, sve prikazane podebljano jednoširinski i sve prepoznatljive zahvaljujući kontekstu. Kombinacije tastera se mogu prepoznati naspram pojedinačnog tastera po crtici koja spaja svaki deo kombinacije tastera. Na primer: Pritisnite Enter za izvršavanje naredbe. Pritisnite Ctrl+Alt+F1 za prebacivanje u prvi virtuelni terminal. Pritisnite Ctrl+Alt+F7 za vraćanje u X-Windows sesiju. Prvi odeljak ističe određeni taster koji treba pritisnuti. Drugi ističe dve kombinacije tastera (svaka je skup od po tri tastera i svaki skup se pritiska istovremeno). Ako se raspravlja o izvornom kodu, nazivi klasa, metode, funkcije, nazivi promenljiva i vraćene vrednosti koji se spominju unutar odeljka će biti prikazani kao iznad, podebljano jednoširinski. Na primer: Klase vezane za datoteke uključuju filesystem za sisteme datoteka, file za datoteke, i dir za direktorijume. Svaka klasa ima sopstveni pridruženi skup dozvola. Podebljano proporcionalno Ovo označava reči ili izraze koje se sreću na sistemu, uključujući nazive programa; tekst u prozorčetu; označenu dugmad; oznake kućica i radio dugmadi; naslove menija i podmenija. Na primer: 1 vii

8 Preface Izaberite Sistem Postavke Miš iz trake glavnog menija za pokretanje Postavki miša. Na jezičku Dugmad, pritisnite na kućicu Levoruki miš i pritisnite Zatvori kako biste prebacili osnovno dugme miša sa leva na desno (čineći miša pogodnim za upotrebu u levoj ruci). Da biste umetnuli poseban znak u gedit datoteku, izaberite Programi Alatke Tablica znakova iz trake glavnog menija. Zatim, izaberite Pretraga Nađi iz menija Tablice znakova, unesite naziv znaka u polju Pretraga i pritisnite Sledeći. Znak koji ste tražili će biti istaknut u Tablici znakova. Pritisnite dvaput ovaj istaknuti znak kako biste ga smestili u polje Tekst za kopiranje i potom pritisnite dugme Umnoži. Sada se prebacite nazad u vaš dokument i izaberite Uređivanje Ubaci iz trake gedit menija. Tekst iznad sadrži nazive programa; nazive menija i stavki širom sistema; nazive menija vezane za program; i dugmad i tekst koji se nalaze unutar GUI sučelja, sve prikazane podebljano proporcionalno i sve prepoznatljive zahvaljujući kontekstu. Podebljano i kurzivno jednoširinski ili Podebljano i kurzivno proporcionalno Bilo da se radi od podebljanom jednoširinskom ili podebljanom proprocionalnom, dodavanje kurziva ukazuje na zamenljivi ili promenljivi tekst. Kurziv označava tekst koji ne unosite doslovno ili prikazani tekst koji zavisi od okolnosti. Na primer: Da biste se povezali na udaljenu mašinu koristeći ssh, unesite ssh korisnik@ime.domena na odzivniku ljuske. Ako je udaljena mašina primer.com i vaše korisničko ime na toj mašini je marko, unesite ssh marko@primer.com. Naredba mount -o remount sistem-datoteka iznova montira naznačeni sistem datoteka. Na primer, da biste iznova montirali sistem datoteka /home, naredba je mount -o remount /home. Da biste videli verziju trenutno instaliranog paketa, upotrebite naredbu rpm -q paket. Vratiće sledeći rezultat: paket-verzija-izdanje. Obratite pažnju na reči ispisane podebljanim kurzivnim slovima iznad korisnik, ime.domena, sistemdatoteka, paket, verzija i izdanje. Svaka reč je čuvar mesta, bilo za tekst koji ćete uneti pri izdavanju naredbe ili za tekst kojeg prikazuje sistem. Pored standardne upotrebe za predstavljanje naslova dela, kurzivna slova označavaju prvu upotrebu nekog novog i važnog termina. Na primer: Publican je sistem za DocBook izdavaštvo Konvencije izvučenih citata Izlaz terminala i ispis izvornog koda se vizuelno razlikuju od okolnog teksta. Izlaz poslat terminalu se vrši uspravno jednoširinski i predstavlja se kao: books Desktop documentation drafts mss photos stuff svn books_tests Desktop1 downloads images notes scripts svgs viii

9 Beleške i upozorenja Ispis izvornog koda se takođe vrši uspravno jednoširinski ali dodaje isticanje sintakse na sledeći način: package org.jboss.book.jca.ex1; import javax.naming.initialcontext; public class ExClient { public static void main(string args[]) throws Exception { InitialContext inictx = new InitialContext(); Object ref = inictx.lookup("echobean"); EchoHome home = (EchoHome) ref; Echo echo = home.create(); System.out.println("Created Echo"); } } System.out.println("Echo.echo('Hello') = " + echo.echo("hello")); 1.3. Beleške i upozorenja Konačno, koristimo tri vizuelna stila da bismo privukli pažnju na informacije koje bi inače možda bile previđene. Beleška Beleške su saveti, prečice ili alternativni pristupi trenutnom zadatku. Zanemarivanje beleške ne bi trebalo da ima negativnih posledica, ali možete propustiti neki trik koji bi vam život učinio lakšim. Važno Important boxes detail things that are easily missed: configuration changes that only apply to the current session, or services that need restarting before an update will apply. Ignoring a box labeled 'Important' won't cause data loss but may cause irritation and frustration. Upozorenje Upozorenja ne treba zanemariti. Zanemarivanje upozorenja će verovatno izazvati gubitak podataka. 2. Potrebne su nam povratne informacije! Ako pronađete štamparsku grešku u ovom priručniku, ili ako ste smislili način kako ovaj priručnik učiniti boljim, voleli bismo da nam javite! Podnesite izveštaj u Bubaždaji: bugzilla/ za proizvod Fedora_Installation Guide. ix

10 Preface Kada podnosite izveštaj o grešci, postarajte se da spomenete identifikator priručnika: install-guide Ako imate predlog za poboljšanje dokumentacije, pokušajte da budete što je moguće određeniji kada ga opisujete. Ako ste pronašli grešku, priložite broj odeljka i nešto okružujućeg teksta kako bismo ga lako pronašli. x

11 Поглавље 1. Uvod This guide covers installation of Fedora, a Linux distribution built on free and open source software. This manual helps you install Fedora on desktops, laptops, and servers. The installation system is easy to use even if you lack previous knowledge of Linux or computer networks. If you select default options, Fedora provides a complete desktop operating system, including productivity applications, Internet utilities, and desktop tools. Ovaj dokument ne opisuje sve mogućnosti instalacionog sistema Pozadina O Fedori To find out more about Fedora, refer to To read other documentation on Fedora related topics, refer to Traženje dodatne pomoći For information on additional help resources for Fedora, visit Communicate O ovom dokumentu Ciljevi Ovaj vodič pomaže čitaocu: 1. Understand how to locate the Fedora distribution online 2. Create configuration data that allows a computer to boot Fedora 3. Understand and interact with the Fedora installation program 4. Complete basic post-installation configuration of a Fedora system Ostali izvori dokumentacije This guide does not cover use of Fedora. To learn how to use an installed Fedora system, refer to for other documentation Publika This guide is intended for new and intermediate Fedora users. Advanced Fedora users with questions about detailed operation of expert installation features should consult the Anaconda development mailing list at 1

12 Поглавље 1. Uvod 1.3. Povratna informacija The Fedora Documentation Project (Docs Project) is a group of volunteer writers, editors, translators, and other contributors who create content for free and open source software. The Docs Project maintains this document and is always interested in reader feedback. To send feedback regarding this document, file a bug in Bugzilla. To file a bug, fill in "install-guide" as the Product, choose the name of this document from the Component list, and choose "devel" as the version. Docs Project volunteers receive your feedback, and may contact you for additional information, if necessary. 2

13 Поглавље 2. Brzi početak za stručnjake Ovaj odeljak daje veoma kratak pregled instalacionih zaduženja za napredne čitaoce koji su željni da započnu. Primetite da se mnoge beleške objašnjenja i pomoćni saveti pojavljuju u narednim poglavljima ovog vodiča. Ako naiđete na problem tokom instalacionog procesa, pogledajte odgovarajuće poglavlje u celom vodiču za pomoć. Samo za stručnjake This section is intended only for experts. Other readers may not be familiar with some of the terms in this section, and should move on to Поглавље 3, Novi korisnici instead Pregled Instalacioni postupak je prilično jednostavan, i sastoji se samo od nekoliko koraka: 1. Preuzimanje datoteka da se napravi medija ili druga postavka za pokretanje. 2. Priprema sistema za instalaciju. 3. Podizanje računara i pokretanje instalacionog procesa. 4. Ponovo pokretanje i podešavanje posle instalacije Preuzimanje datoteka Uradite jedno od sledećeg: Proverite preuzeto Preuzimanja mogu propasti iz mnogo razloga. Uvek proverite sha1sum preuzetih datoteka. 1. Preuzmite ISO otisak Živog otiska. Napravite CD mediju od ISO datoteke koristeći željeni program. Možete takođe upotrebiti livecd-tools paket za upisivanje ovog otiska na druge pokretačke medije kao što je USB fleš disk. Da biste instalirali distribuciju na čvrsti disk, koristite prečicu na radnoj površi posle prijavljivanja. 2. Preuzmite ISO otisak čitave distribucije na CD-u ili DVD-u. Napravite CD ili DVD mediju od ISO datoteka koristeći željeni program, ili postavite otiske na Windows FAT32 ili Linux ext2/ext3 particije. 3. Preuzmite boot.iso otisak za minimalni pokretački CD ili USB fleš disk. Zapišite otisak na odgovarajuću fizičku mediju i napravite pokretačku mediju. Pokretačka medija ne sadrži pakete tako da mora biti usmerena ka riznici na čvrstom disku ili na mreži radi završetka instalacije. 4. Preuzmite netinst.iso otisak za umanjeni pokretački CD. Zapišite otisak na odgovarajuću fizičku mediju radi pravljenja pokretačke medije. 5. Download the vmlinuz kernel file and the initrd.img ramdisk image from the distribution's isolinux/ directory. Configure your operating system to boot the kernel and load the ramdisk 3

14 Поглавље 2. Brzi početak za stručnjake image. For further information on installation without media, refer to Додатак B, Instalacija bez medije. For information on setting up a network boot server from which you can install Fedora, refer to Додатак C, Postavljanje instalacionog servera Priprema za instalaciju Napravite rezervu korisničkih podataka koje morate očuvati. Promena veličine particija The installation program provides functions for resizing ext2, ext3, ext4, and NTFS formatted partitions. Refer to Поглавље 12, Podela diska na particije for more information Instalacija Fedore Boot from the desired media, with any options appropriate for your hardware and installation mode. Refer to Додатак A, Opcije za podizanje sistema for more information about boot options. If you boot from the Live CD, select the "Install to Hard Disk" option from the desktop to run the installation program. If you boot from minimal media or a downloaded kernel, select a network or hard disk resource from which to install. Nastavite kroz sve korake instalacionog programa. Instalacioni program ne menja sistem sve do završne potvrde za nastavak. Kada se instalacija završi, ponovo pokrenite sistem Odradite korake posle instalacije Posle ponovnog pokretanja sistema, pojaviće se dodatne opcije podešavanja. Napravite odgovarajuće promene na sistemu i nastavite na prijavni ekran. 4

15 Поглавље 3. Novi korisnici This chapter explains how to get the files you need to install and run Fedora on your computer. Concepts in this chapter may be new, especially if this is your first free and open source operating system. If you have any trouble with this chapter, find help by visiting the Fedora Forums at Veze za preuzimanje To follow a Web-based guide to downloading, visit For guidance on which architecture to download, refer to Одељак 3.2, Koja je arhitektura mog računara? Kako da preuzmem instalacione datoteke? The Fedora Project distributes Fedora in many ways, mostly free of cost and downloaded over the Internet. The most common distribution method is CD and DVD media. There are several types of CD and DVD media available, including: A full set of the software on DVD media Live images you can use to try Fedora, and then install to your system if you so choose Umanjeni CD i USB fleš disk otisak za pokretanje koji dopušta instalaciju preko Internet veze Izvorni kod na DVD mediji Most users want the Fedora Live image or the full set of installable software on DVD or CDs. The reduced bootable images are suitable for use with a fast Internet connection and install Fedora on one computer. Source code discs are not used for installing Fedora, but are resources for experienced users and software developers. Preuzimanje medija Korisnici sa brzom Internet vezom mogu preuzeti ISO otiske CD ili DVD medije ili otiske USB fleš diskova. ISO otisak je umnožak čitavog diska u formatu prikladnom za pisanje direktno na CD ili DVD. Otisak USB fleš diska je umnožak čitavog diska u formatu prikladnom za pisanje direktno na USB fleš disk. For more information on burning CDs and DVDs, refer to Одељак 3.4, How Do I Make Fedora Media?. Fedora software is available for download at no cost in a variety of ways Sa odraza To find the freely downloadable distributions of Fedora, look for a mirror. A mirror is a computer server open to the public for free downloads of software, including Fedora. Mirrors offer both free open source software and closed source software. To locate a mirror, visit publiclist using a Web browser, and choose a server from the list. The web page lists mirrors by geographic location. Mirrors geographically closer to you are ideal for faster downloading speeds. 5

16 Поглавље 3. Novi korisnici Mirrors publish Fedora software under a well-organized hierarchy of folders. For example, the Fedora 10 distribution normally appears in the directory fedora/linux/releases/10/. This directory contains a folder for each architecture supported by that release of Fedora. CD and DVD media files appear inside that folder, in a folder called iso/. For example, you can find the file for the DVD distribution of Fedora 10 for x86_64 at fedora/linux/releases/10/x86_64/iso/f-10- x86_64-dvd.iso Pomoću BitTorenta BitTorrent is a way to download information in cooperation with other computers. Each computer cooperating in the group downloads pieces of the information in a particular torrent from other peers in the group. Computers that have finished downloading all the data in a torrent remain in the swarm to seed, or provide data to other peers. If you download using BitTorrent, as a courtesy you should seed the torrent at least until you have uploaded the same amount of data you downloaded. If your computer does not have software installed for BitTorrent, visit the BitTorrent home page at to download it. BitTorrent client software is available for Windows, Mac OS, Linux, and many other operating systems. You do not need to find a special mirror for BitTorrent files. The BitTorrent protocol ensures that your computer participates in a nearby group. To download and use the Fedora BitTorrent files, visit torrent.fedoraproject.org/. Minimalni otisci za pokretanje Minimalni otisci CD i USB fleš diska za pokretanje nisu dostupni kroz BitTorent Koja je arhitektura mog računara? Releases are separated by architecture, or type of computer processor. Use the following table to determine the architecture of your computer according to the type of processor. Consult your manufacturer's documentation for details on your processor, if necessary. Vrste procesora i arhitektura Proizvođač i model procesora Intel (except Atom 230, Atom 330, Core 2 Duo, Centrino Core2 Duo, and recent vintage Xeon); AMD (except Athlon 64, Athlon x2, Sempron 64, and Opteron); VIA C3, C7; Apple MacBook Pro Intel Atom 230, Atom 330, Core 2 Duo, Centrino Core 2 Duo, and Xeon; AMD Athlon 64, Athlon x2, Sempron64, and Opteron Architecture Type for Fedora i386 x86_64 6

17 Koje datoteke da preuzmem? Proizvođač i model procesora Apple Macintosh G3, G4, G5, PowerBook, i drugi modeli koji nisu Intel Architecture Type for Fedora ppc i386 radi za većinu računara usaglašenih za Windows If you are unsure what type of processor your computer uses, choose i386. The exception is if your computer is a non-intel based Apple Macintosh. Refer to Vrste procesora i arhitektura for more information. Intel Atom Processor Architectures Vary The N and Z Series Atom processors are based on the i386 architecture. The 230 and 330 Series Atom processors are based on thex86_64 architecture. Refer to ark.intel.com/cpugroup.aspx?familyid=29035 for more details Koje datoteke da preuzmem? You have several options to download Fedora. Read the options below to decide the best one for you. Each file available for download in a Fedora distribution includes the architecture type in the file name. For example, the file for the DVD distribution of Fedora 10 for x86_64 is named Fedora-10- x86_64-dvd.iso. Refer to Одељак 3.2, Koja je arhitektura mog računara? if you are unsure of your computer's architecture. 1. Puna distribucija na DVD-u If you have plenty of time, a fast Internet connection, and wish a broader choice of software on the install media, download the full DVD version. Once burned to DVD, the media is bootable and includes an installation program. The DVD version contains a mode to perform rescue operations on your Fedora system in an emergency. You can download the DVD version directly from a mirror, or via BitTorrent. 2. Živi otisak If you want to try Fedora before you install it on your computer, download the Live image version. If your computer supports booting from CD or USB, you can boot the operating system without making any changes to your hard disk. The Live image also provides an Install to Hard Disk desktop shortcut. If you decide you like what you see, and want to install it, simply activate the selection to copy Fedora to your hard disk. You can download the Live image directly from a mirror, or using BitTorrent. 3. Minimalni mediji za pokretanje If you have a fast Internet connection but do not want to download the entire distribution, you can download a small boot image. Fedora offers images for a minimal boot environment on CD. Once you boot your system with the minimal media, you can install Fedora directly over the Internet. Although this method still involves downloading a significant amount of data over the Internet, it is almost always much less than the size of the full distribution media. Once you have finished installation, you can add or remove software to your system as desired. 7

18 Поглавље 3. Novi korisnici Veličina preuzimanja Installing the default software for Fedora over the Internet requires more time than the Live image, but less time than the entire DVD distribution. Actual results depend on the software you select and network traffic conditions. The following table explains where to find the desired files on a mirror site. Replace arch with the architecture of the computer being installed. Pronalaženje datoteka Vrsta medije Puna distribucija na DVD-u Živi otisak Minimalna CD medija za pokretanje Lokacije datoteka fedora/linux/releases/10/fedora/arch/iso/ F-10-arch-DVD.iso fedora/linux/releases/10/live/arch/iso/ F-10-arch-Live.iso, fedora/linux/releases/10/ Live/arch/iso/F-10-KDE-arch-Live.iso fedora/linux/releases/10/fedora/arch/os/images/ boot.iso 3.4. How Do I Make Fedora Media? A Fedora ISO file can be turned into either CD or DVD discs. Turn Fedora Live ISO files into bootable USB media, as well as a CD or DVD Pravljenje CD ili DVD diskova To learn how to turn ISO images into CD or DVD media, refer to Pravljenje USB medija To make bootable USB media, use a Fedora Live image. Use either a Windows or Linux system to make the bootable USB media. Upisivanje USB otiska nije pogubno Writing the Live image to the USB media is nondestructive. Any existing data on the media is not harmed. It is always a good idea to back up important data before performing sensitive disk operations. To begin, make sure there is sufficient free space available on the USB media. There is no need to repartition or reformat your media. It is always a good idea to back up important data before performing sensitive disk operations. 8

19 What If I Cannot Download Fedora? USB Image Creation from Windows 1. Download a Live ISO file as explained in Одељак 3.3, Koje datoteke da preuzmem?. 2. Download the Windows liveusb-creator program at 3. Pratite uputstva koja su pružena na toj stranici i u liveusb-creator programu da biste napravili pokretačku USB mediju USB Image Creation in Linux USB medija često dolazi u obliku fleš uređaja koji se ponekad zovu disk štapići, privesci, ili ključevi; ili kao uređaji čvrstog diska spojenih spolja. Skoro sve medije ove vrste su formatirane kao vfat sistem datoteka. Možete napraviti pokretačke USB medije na medijima formatiranim kao ext2, ext3, ili vfat. Neobična USB medija U retkim slučajevima sa neobičnom podelom na particije ili formatom USB medija, upisivanje otiska može da ne uspe. 1. Download a Live ISO file as shown in Одељак 3.3, Koje datoteke da preuzmem?. 2. Install the livecd-tools package on your system. For Fedora systems, use the following command: su -c 'yum -y install livecd-tools' 3. Priključite vašu USB mediju. 4. Pronađite naziv uređaja za vašu USB mediju. Ako medija poseduje ime diska, potražite to ime u / dev/disk/by-label, ili upotrebite findfs: su -c 'findfs LABEL="MyLabel"' Ako medija nema ime diska, ili ga ne znate, osvrnite se na dnevnik /var/log/messages za detalje: su -c 'less /var/log/messages' 5. Upotrebite naredbu livecd-iso-to-disk da biste upisali ISO otisak na mediju: su -c 'livecd-iso-to-disk the_image.iso /dev/sdx1' Zamenite sdx1 sa nazivom uređaja za particiju na USB mediji. Većina fleš diskova i spoljnih čvrstih diskova koriste samo jednu particiju. Ako ste promenili ovo ponašanje ili imate medije sa neobičnom podelom na particije, moraćete da se posavetujete sa nekim drugim izvorima za pomoć What If I Cannot Download Fedora? If you do not have a fast Internet connection, or if you have a problem creating boot media, downloading may not be an option. Fedora DVD and CD distribution media is available from a number 9

20 Поглавље 3. Novi korisnici of online sources around the world at a minimal cost. Use your favorite Web search engine to locate a vendor, or refer to Kako da pokrenem instalacioni program? Pratite sledeću proceduru ako želite pokrenuti instalacioni program sa minimalne pokretačke medije, Živog otiska, ili DVD-a distribucije: 1. Isključite računarski sistem. 2. Disconnect any external FireWire or USB disks that you do not need for installation. Refer to Одељак , FireWire i USB diskovi for more information. 3. Ubacite mediju u računar i upalite ga. You may need to press a specific key or combination of keys to boot from the media, or configure your system's Basic Input/Output System, or BIOS, to boot from the media. On most computers you must select the boot or BIOS option promptly after turning on the computer. Most Windows-compatible computer systems use a special key such as F1, F2, F12, or Del to start the BIOS configuration menu. On Apple computers, the C key boots the system from the DVD drive. On older Apple hardware you may need to press Cmd +Opt+Shift+Del to boot from DVD drive. Podešavanje BIOS-a Ako niste sigurni koje mogućnosti računar ima, ili kako da podesite BIOS, pogledajte dokumentaciju koju je dostavio proizvođač. Detaljni podaci o hardverskim specifikacijama i podešavanjima su izvan okvira ovog dokumenta. 10

21 Поглавље 4. Početak instalacije Zaustavljanje instalacije To abort the installation, either press Ctrl +Alt+Del or power off your computer with the power switch. You may abort the installation process without consequence at any time prior to selecting Write changes to disk on the Write partitioning to disk screen. Fedora makes no permanent changes to your computer until that point. Please be aware that stopping the installation after partitioning has begun can leave your computer unusable Pokretački meni Pokretačka medija prikazuje grafički pokretački meni sa nekoliko opcija. Ako nijedno dugme nije pritisnuto u roku od 60 sekundi, pokreće se podrazumevana opcija. Da biste izabrali podrazumevanu opciju, čekajte da vreme istekne ili pritisnite Enter na tastaturi. Ako želite izabrati neku drugu opciju osim podrazumevane, koristite strelice na tastaturi, i pritisnite Enter kada se željena opcija označi. Ako želite prilagoditi pokretačke opcije za naročitu opciju, pritisnite taster Tab. Upotreba opcija za podizanje sistema For a listing and explanation of common boot options, refer to Додатак A, Opcije za podizanje sistema. When using Fedora Live media, press any key during the initial boot countdown to bring up the Boot Options menu. The boot options include: Pokretanje Ova opcija je podrazumevana. Ako izaberete ovu opciju, onda će se samo jezgro i programi za pokretanje učitati u memoriju. Ova opcija uzima manje vremena da se učita. Tokom korišćenja programa, oni se učitavaju sa diska, što uzima više vremena. Ovaj režim može biti korišćen na mašinama sa manje radne memorije. Proveri i pokreni This option lets you verify the disc before you run the Live CD environment. Refer to Одељак 4.3, Provera medije for more information on the verification process. Test memorije This option runs an exhaustive test on the memory on your system. For more information, refer to Одељак A.6.1, Učitavanje režima za testiranje memorije (RAM). Pokretanje sa lokalnog diska Ova opcija pokreće sistem sa prvog instaliranog diska. Ako ste slučajno pokrenuli ovaj disk, upotrebite ovu opciju za neposredno pokretanje sistema sa čvrstog diska bez pokretanja instalatera. Ako pokrenete DVD, CD za spašavanje, ili minimalne pokretačke medije, pokretački meni sadrži sledeće opcije: 11

22 Поглавље 4. Početak instalacije Instalacija ili nadgradnja postojećeg sistema This option is the default. Choose this option to install Fedora onto your computer system using the graphical installation program. Instalacija ili nadgradnja postojećeg sistema (tekstualni režim) Choose this option to install Fedora onto your computer system using the text-based installation program. If your computer system has problems using the graphical installation program, you can install the system with this option. Installing with this option does not prevent you from using a graphical interface on the system once it is installed. Spašavanje instaliranog sistema Choose this option to repair a problem with your installed Fedora system that prevents you from booting normally. Although Fedora is an exceptionally stable computing platform, it is still possible for occasional problems to occur that prevent booting. The rescue environment contains utility programs that allow you fix a wide variety of these problems Instalacija sa drugog izvora All boot media except the distribution DVD present a menu that allows you to choose the installation source, such as the network or a hard disk. If you are booting the distribution DVD and do not want to install from the DVD, hit Tab at the boot menu. Add a space and the option linux askmethod to the end of the line that appears below the menu. You can install Fedora from the ISO images stored on hard disk, or from a network using NFS, FTP, or HTTP methods. Experienced users frequently use one of these methods because it is often faster to read data from a hard disk or network server than from a CD or DVD. Sledeća tabela daje kratak pregled različitih pokretačkih metoda i preporučenih metoda instalacije koji se koriste sa svakim: Metod pokretanja DVD Minimalni pokretački CD ili USB, CD za spašavanje Živi CD ili USB Način instalacije DVD, mreža ili čvrsti disk Mreža ili čvrsti disk Install to Hard Disk application Поглавље 6, Načini instalacije contains detailed information about installing from alternate locations Provera medije DVD medija distribucije i medija Živog CD-a nude opcije da se proveri integritet medije. Greške prilikom narezivanja se ponekad dese tokom pravljenja CD ili DVD medije u opremi kućnih računara. Greška u podacima paketa izabranog za instalaciju može dovesti do zaustavljanja instalacije. Da biste smanjili mogućnost uticaja grešaka u podacima na instalaciju, proverite mediju pre instalacije Provera živog CD-a Ako pokrećete instalaciju sa Živog CD-a, izaberite Proveri i pokreni u pokretačkom meniju. Proces provere se samostalno izvršava tokom pokretačkog procesa, i ako je provera uspešna, Živi CD nastavlja sa učitavanjem. Ako je provera neuspešna, napravite novi Živi CD koristeći prethodno preuzeti ISO otisak. 12

23 Provera DVD-a Provera DVD-a If you boot from the Fedora distribution DVD, the option to verify the media appears after you choose to install Fedora. If the verification succeeds, the installation process proceeds normally. If the process fails, create a new DVD using the ISO image you downloaded earlier Pokretanje preko mreže koristeći PXE To boot with PXE, you need a properly configured server, and a network interface in your computer that supports PXE. For information on how to configure a PXE server, refer to Додатак C, Postavljanje instalacionog servera. Configure the computer to boot from the network interface. This option is in the BIOS, and may be labeled Network Boot or Boot Services. Once you properly configure PXE booting, the computer can boot the Fedora installation system without any other media. Da biste pokrenuli računar sa PXE servera: 1. Proverite da je mrežni kabel priključen. Signalno svetlo za vezu na mrežnom priključku bi trebalo biti upaljeno, čak i ako računar nije uključen. 2. Uključite računar. 3. Ekran menija će se pojaviti. Pritisnite broj koji odgovara željenoj opciji. Pronalaženje i uklanjanje grešaka za PXE instalaciju Ako se vaš računar ne pokreće sa netboot servera (server mrežnog pokretanja), proverite da je BIOS podešen da pokreće sistem sa tačne mrežne sprege. Pojedini BIOS sistemi označe mrežnu spregu kao mogući pokretački uređaj, ali ne podržavaju PXE standard. Pogledajte dokumentaciju hardvera za više podataka. Multiple NICs and PXE installation Some servers with multiple network interfaces may not assign eth0 to the first network interface as BIOS knows it, which can cause the installer to try using a different network interface than was used by PXE. To change this behavior, use the following in pxelinux.cfg/* config files: IPAPPEND 2 APPEND ksdevice=bootif The configuration options above causes the installer to use the same network interface as BIOS and PXE use. You can also use the following option: ksdevice=link This option causes the installer to use the first network device it finds that is linked to a network switch. 13

24 Поглавље 4. Početak instalacije 4.5. Grafičko i tekstualno sučelje Fedora 10 supports graphical and text-based installations. However, the installer image must either fit in RAM or appear on local storage, such as the installation DVD or Live Media. Therefore, only systems with more than 192MB of RAM or that boot from the installation DVD or Live Media can use the graphical installer. Systems with 192MB RAM or less automatically scale back to using the textbased installer. If you prefer to use the text-based installer, type linux text at the boot: prompt. Ako se jedna od sledećih situacija desi, instalacioni program će koristiti tekstualni režim: Instalacioni sistem nije uspeo da prepozna hardver za prikaz na računaru Računar ima manje od 192 MB RAM-a Izabrali ste tekstualni režim instalacije sa pokretačkog menija Tekstualni ekrani daju iste mogućnosti kao i standardni ekrani. Možete podesiti sistem da koristi grafičko sučelje posle instalacije. Upotreba grafičkog sučelja Installing in text mode does not prevent you from using a graphical interface on your system once it is installed. If you have trouble configuring your system for graphical interface use, consult other sources for troubleshooting help as shown in Одељак 1.1.2, Traženje dodatne pomoći. 14

25 Поглавље 5. Identifikacija lokaliteta 5.1. Izbor jezika The installation program displays a list of languages supported by Fedora. Highlight the correct language on the list and select Next. To select support for additional languages, customize the installation at the package selection stage. For more information, refer to Одељак , Podrška za dodatne jezike. Installing from Fedora Live Media If you install from Fedora Live Media, you may not see a locale selection screen. For additional locale support, use the Add/Remove Software application after you boot your newly installed Fedora system, following installation Podešavanje tastature The installation program displays a list of the keyboard layouts supported by Fedora. Highlight the correct layout on the list, and select Next. 15

26 16

27 Поглавље 6. Načini instalacije If you booted the distribution DVD and did not use the alternate installation source option askmethod, the next stage loads automatically from the DVD. Proceed to Поглавље 7, Prozorče dobrodošlice. If you used the askmethod option or booted from minimal boot media or a PXE server, proceed to Одељак 6.1, Alternativni načini instalacije. CD/DVD aktivnost If you boot any Fedora installation media, the installation program loads its next stage from that disc. This happens regardless of which installation method you choose, unless you eject the disc before you proceed. The installation program still downloads package data from the source you choose Alternativni načini instalacije Even if you booted from alternative media, you can still install Fedora from CD or DVD media. Alternately, install from ISO images stored on your computer's hard disk, or from a network server. To install from CD or DVD media, insert a Fedora DVD or the first installation CD, select Local CD/ DVD, and proceed to Поглавље 7, Prozorče dobrodošlice. To install from ISO images on a hard disk, select Hard drive and proceed to Одељак 6.2, Instalacija sa čvrstog diska. To install from a NFS server or other network location, such as a Web or FTP server, proceed to Одељак 6.3, TCP/IP podešavanja tokom instalacije Instalacija sa čvrstog diska Once you have booted your computer, you may use ISO image files of the Fedora discs to continue the installation process. The ISO files must be located on a hard drive that is either internal to the computer, or attached to the machine by USB. In addition the install.img file from within the ISO files must be copied to a directory named images Use this option to install Fedora on computers that are without a network connection or CD/DVD drives. To extract the install.img from the iso follow the procedure: mount -t iso9660 /path/to/fedora10.iso /mnt/point -o loop cp -a /mnt/point/images /path/images/ umount /mnt/point The partition on the hard drive holding the ISO files must be formatted with the ext2, ext3 or vfat file system. In Fedora, vfat includes a range of file systems, such as FAT-16 and FAT-32, found on most removable media. External hard drives usually contain vfat (FAT-32) file systems. Some Microsoft Windows systems also use vfat file systems on internal hard disk partitions. 17

28 Поглавље 6. Načini instalacije Before you begin installation from a hard drive, check the partition type to ensure that Fedora can read it. To check a partition's file system under Windows, use the Disk Management tool. To check a partition's file system under Linux, use the fdisk utility. Ne može se instalirati sa LVM particije Ne možete koristiti ISO datoteke na particiji koju kontroliše LVM (Logical Volume Management - Upravljanje logičkim diskovima). Naznačite particiju koja sadrži ISO datoteke sa spiska dostupnih particija. Imena unutrašnjih IDE, SATA, SCSI, i USB disk uređaja počinju sa /dev/sd. Svaki disk ponaosob ima svoje slovo, na primer /dev/sda. Svaka particija na disku je numerisana, na primer /dev/sda1. Takođe odredite Direktorijum sa otiscima. Unesite punu putanju od diska koji sadrži datoteke ISO otiska. Sledeća tabela pokazuje nekoliko primera kako uneti ove podatke: Vrsta particije Disk Orginalna putanja to datoteka Direktorijum za korišćenje VFAT,NTFS D:\ D:\Downloads\F10 /Downloads/F10 ext2, ext3, ext4 /home /home/user1/f10 /user1/f10 Табела 6.1. Location of ISO images for different partition types Use a leading slash Use a leading slash character (/) to start the directory path. An entry without a leading slash may cause the installation to fail. Select OK to continue. Proceed with Поглавље 7, Prozorče dobrodošlice TCP/IP podešavanja tokom instalacije The installation program is network-aware and can use network settings for a number of functions. For instance, you can install Fedora from a network server using FTP, HTTP, or NFS protocols. You can also instruct the installation program to consult additional software repositories later in the process. Instalacioni program podrazumevano koristi DHCP da samostalno podesi mrežne postavke. Ako koristite kablovski ili DSL modem, ruter, zaštitni zid ili neki drugi mrežni hardver da komunicirate sa Internetom, onda je DHCP odgovarajuća opcija. Ako vaša mreža nema DHCP server, očistite kućicu označenu sa Koristi dinamičko IP podešavanje (DHCP). The installation program supports only the IPv4 protocol. Refer also to Поглавље 9, Podešavanje mreže for more information on configuring your network. DHCP odziv traje izvesno vreme Ako ste izabrali opciju za protokol koji se ne koristi na mreži, ili obrnuto, može dodatno potrajati da se prime mrežna podešavanja sa DHCP servera. 18

29 Podešavanja NFS instalacije Ova podešavanja su važeća samo tokom instalacionog procesa. Instalacioni program dozvoljava da podesite konačna mrežna podešavanja kasnije. You can install from a Web, FTP, or NFS server either on your local network or, if you are connected, on the Internet. You may install Fedora from your own private mirror, or use one of the public mirrors maintained by members of the community. To ensure that the connection is as fast and reliable as possible, use a server that is close to your own geographical location. The Fedora Project maintains a list of Web and FTP public mirrors, sorted by region, at fedoraproject.org/wiki/mirrors. To determine the complete directory path for the installation files, add /10/Fedora/architecture/os/ to the path shown on the web page. A correct mirror location for an i386 system resembles the URL releases/10/fedora/i386/os. If you are installing via NFS, proceed to Одељак 6.4, Podešavanja NFS instalacije. If you are installing via Web or FTP, proceed to Одељак 6.5, Podešavanje veb i FTP instalacije Podešavanja NFS instalacije To install from an NFS server, select NFS from the Installation Method menu and select OK. Enter the name or IP address of the NFS server and the directory where the installation files reside. Dostupnost NFS odraza Public NFS mirrors are rare due to security concerns with NFS that do not necessarily apply to FTP or HTTP servers. The Fedora Project does not maintain a list of public NFS mirrors for Fedora. Select OK to continue. Proceed with Поглавље 7, Prozorče dobrodošlice Podešavanje veb i FTP instalacije Enter the name or IP address of the network server and the directory where the installation files reside. Select OK to continue. Proceed with Поглавље 7, Prozorče dobrodošlice. 19

30 20

31 Поглавље 7. Prozorče dobrodošlice Pošto instalacioni program učita svoju narednu etapu, pojavi se prozorče dobrodošlice. Izaberite Sledeći za nastavak Inicijalizacija čvrstog diska Ako nisu pronađene tabele particija na postojećim diskovima koje se mogu pročitati, program za instalaciju traži inicijalizaciju čvrstog diska. Ova radnja čini da se ma koji postojeći podaci na čvrstim diskovima ne mogu pročitati. Ako sistem ima disk sa poptuno novim čvrstim diskom bez instaliranih operativnih sistema, ili ste uklonili sve particije na čvrstom disku, odgovorite sa Da RAID ili druge neuobičajene postavke Certain RAID systems or other nonstandard configurations may be unreadable to the installation program and the prompt to initialize the hard disk may appear. The installation program responds to the physical disk structures it is able to detect. Otkači nepotrebne diskove Ako imate neuobičajenu postavku diska koji se može otkačiti tokom instalacije i prepoznati i podesiti kasnije, ugasite sistem, otkačite ga, i ponovo pokrenite instalaciju. 21

32 22

33 Поглавље 8. Nadgradnja postojećeg sistema The installation system automatically detects any existing installation of Fedora. The upgrade process updates the existing system software with new versions, but does not remove any data from users' home directories. The existing partition structure on your hard drives does not change. Your system configuration changes only if a package upgrade demands it. Most package upgrades do not change system configuration, but rather install an additional configuration file for you to examine later Ispitivanje nadgradnje If your system contains a Fedora or Red Hat Linux installation, a dialog appears asking whether you want to upgrade that installation. To perform an upgrade of an existing system, choose the appropriate installation from the drop-down list and select Next. Ručno instalirani softver Software you have installed manually on your existing Fedora or Red Hat Linux system may behave differently after an upgrade. You may need to manually reinstall or recompile this software after an upgrade to ensure it performs correctly on the updated system Nadgradnja pomoću instalatera Preporučuju se instalacije In general, the Fedora Project recommends that you keep user data on a separate /home partition and perform a fresh installation. For more information on partitions and how to set them up, refer to Поглавље 12, Podela diska na particije. If you choose to upgrade your system using the installation program, any software not provided by Fedora that conflicts with Fedora software is overwritten. Before you begin an upgrade this way, make a list of your system's current packages for later reference: rpm -qa --qf '%{NAME} %{VERSION}-%{RELEASE} %{ARCH}\n' > ~/old-pkglist.txt After installation, consult this list to discover which packages you may need to rebuild or retrieve from non-fedora software repositories. Zatim, napravite rezervu svih podataka sistemskih podešavanja: su -c 'tar czf /tmp/etc-`date +%F`.tar.gz /etc' su -c 'mv /tmp/etc-*.tar.gz /home' Make a complete backup of any important data before performing an upgrade. Important data may include the contents of your entire /home directory as well as content from services such as an Apache, FTP, or SQL server, or a source code management system. Although upgrades are not destructive, if you perform one improperly there is a small possibility of data loss. 23