MODEL PODATAKA. POREðENJE - KRITERIJUM: PROJEKTOVANJE I/ILI SUBP

Transcription

1 MODEL PODATAKA POREðENJE - KRITERIJUM: PROJEKTOVANJE I/ILI SUBP ZA PROJEKTOVANJE: MODEL OBJEKTI VEZE, OBJEKTNI MODEL, RELACIONI MODEL KAO OSNOVA SUBP-a (IMPLEMENTACIJA): HIJERARHIJSKI, MREŽNI, RELACIONI, OBJEKTNI Najčešća kombinacija za razvo softvera danas: 1. Objektni pristup i jezici za razvoj aplikacija i relacioni SUBP. 2. XML i relacione baze podataka

2 MODELI PODATAKA -ISTORIJA 1. HIJERARHIJSKI MODEL - IBM ov IMS( Information Management System) i odgovarajući jezik DL/I - Krajem š ezde s etih) 2. MREŽNI MODEL -CODASYL STANDARD Krajem šezdes etih) 3. RELACIONI MODEL (Codd, A relational Model for Large Datashared Banks, Comminications of the ACM, Vol13, No6, June 1970) 4. MODEL OBJEKTI-VEZE (P.Chen, The Entity- Relationship Model: Toworad Unified View of Data, Transaction on Database Systems, Vol1, No1, 1976)

3 MODELI PODATAKA -ISTORIJA 5. J.Smith, D.Smith, Data base Abstractions: Aggregation and Generalization, Transaction on Databas e Systems, Vol2, No2, 1977) 6. E.F.Codd, Extending the Relational Model to Capture More Meaning, Transaction on Databas e Systems, Vol4, No4, 1979) 7. M.Hamer, D.McLeaod: Database Description with SDM: A Semantic Database Model, Transaction on Database Systems, Vol 6, No3, 1980)

4 MODELI PODATAKA -ISTORIJA 8. RAZNE MODIFIKACIJE RELACIONOG MODEL ( NF 2 nenormalizovane relacije, Aktivne baze podataka) 9. OBJEKTNI MODEL Sredina devedesetih 10. OBJEKTNO RELACIONI MODEL - SQL:1999 standard

5 MODELI PODATAKA -ISTORIJA 11. XML KAO MODEL PODATAKA 12. RDF (RESOURCE DESCRIPTION FRAMEWORK) kraj 90tih i početak novog milenijuma najnovija verzija Februar OTOLOGIJE- OWL WEB ONTOLOGY LANGUAGE -početak novog milenijuma

6 MODELI PODATAKA- SEMANTIČKO BOGATSTVO Da li model podataka poseduje koncepte preko kojih se može zadovoljavajuće opisti realni sistem. KOJE APSTRAKCIJE PODRŽAVA Da li je model podataka pogodan za realizaciju SUBP-a

7 Osnovni Model objekti-veze NastId NastIme Zvanje Nastavnik 1,M 1,1 Predaje Naziv Broj^as Predmet [ifrapredm Šema i Pojavljivanja Apstrakcija klasifikacije: Skup objekata iste vrste predstavlja se preko KLASE

8 Dijagram pojavljivanja (RDF) Red.Prof Branko BazePod Zvanje NastIme BrojCas Naziv "Branko" Predaje "BazePod" NastId SifraPredm

9 Type Drugačija sintaksa za šemu RDF šema Osobina (Property) Type Type String Type Type Range Range NastId NastIme SifraPred Integer Naziv Range Integer Domain Domain Nastavnik Domain Type Type "Branko" Predaje Class (Klasa) Domain Domain Range Predmet Type Type "BazePod" Range String

10 Osnovni relacioni model

11 Osnovni relacioni model katalog (Šema)

12 J.Smith, D.Smith, Data base Abstractions: Aggregation and Gen eralization

13 Ime Adresa Radnik Sta` RadMesto Vrsta 1,1 S [ifraradn Zvanje AdminOsoblje Nastavnik 1,1 Naziv BrojInd Ime Smer Predaje 1,M Broj^as Student 0,M 0,M Slu{a Predmet 0,M Datum Prijava Ocena 0,M [ifrapredm Model Objekti-Veze P1

14 Relacioni model za P1 Student(BrojInd, Ime, Smer) Predmet([ifraPredm, Naziv, BrojČa s) Prijava(BrojInd, [ifrapredm, Datum, Ocena) Sluša(BrojInd, [ifra Predm) Radnik([ifraRadn, Ime, Adresa, Staž) Nastavnik([ifraRadn, Zvanje, [ifrapredm) AdminOsoblje( [ifraradn, RadMesto) Semantički siromašniji!!

15 Prošireni relacioni model (ERM)

16 Vrste domena, atributa i entiteta E- Domen je domen svih mogućih surogata i označava se sa c E- Atribut je atribut definisan nad E-Domenom E-Relacija, unarna relacija sa E-Atributom Pravilo itegriteta: U E-relaciju je moguće ubaciti ili izbaciti e-atribut, ali ga nije moguće promeniti

17 Vrste domena, atributa i entiteta P-relacija opisuje neposredne jednoznačne osobine entiteta preko različito nazvanih atributa. Svaka P-relacija kao primarni ključ ima nek E-atribut čija je uloga da poveže P- relacije istog tipa entiteta. Bilo koje dve P- relacije, za isti tip entiteta nemaju nijedan drugi zajednički atribut. Pravilo integriteta: Neka n-torka P-relacije ne može da se pojavi dok u odgovarajućoj E-relaciji ne postoji entitet koji ona opisuje.

18 P-relacije za E-relaciju RADNIK

19 Vrste domena, atributa i entiteta Opisni entitet prikazuje višeznačne osobine etiteta. Definiše se sa jednom E-relacijom i skupom P- relacija. U svakoj P-relaciji jedan atribut je definisan nad surogatom nadreñene relacije Pravilo integriteta: Opisni entitet ne može da postoji u BP ako ne postoji entitet koga on opisuje.

20 Vrste domena, atributa i entiteta Asocijativni entitet je entitet koji opisuje vezu tipa M:M i agregaciju. Opisuje se sa jednom E-Relacijom i skupom P-relacija Pravilo integriteta: Asocijativni entitet može da postoji u bazi čak iako i ako neki od entiteta koji učestvuje u asocijaciji nije poznat

21 Vrste domena, atributa i entiteta Kategorija specijalizacije RADNIK Status Posao STALNI PRIVREM. INZENJER SEKRETAR PROGRAM. Specijalnost ELEKTR. MASINAC

22 Katalog ERT

23 Graf relacije GRAF OSOBINA- binarna relacija koja sadrži parove E-relacija i ogovarajućih P-relacija PG

24 Graf relacije OPISNI GRAF. Binarna relacija sa parovima sa opisnom i noj nadreñenom E-relacijom

25 Graf relacije ASOCIJATIVNA GRAF RELACJA: Relacija trojki u kojoj su data E-relacija asocijacije, relacija koja učestviju u asocijaciji i njen E-atribut

26 Graf relacije ODREðUJUĆA GRAF RELACIJA. Sadrži trojke sa nazivom E-odreñujuće relacije, E-relacije koja je njome odreñena i odgovarajućeg odreñujućeg atributa.

27 Graf relacije GRAF PODTIPA. Sadrži trojke sa nazivima E-relacije podtipa, E-relacije nadtipa i Kategorije specijalizacije

28 Proširenje skupa operacija u ERM Operacije nad imenima: NOTE (R)- daje ime tekuće relacije, ako joj je korisnik dao ime ili vraća Nula vrednost DENOTE (R) vraća relaciju imena R TAG(R) pridružuje svakoj n-torci relaije naziv relacije ( TAG(R) = R x šnote(r)ć)

29 Proširenje skupa operacija u ERM Operacije nad skupom relacija COMPRESS(f, z)- svodi skup relacija z na jednu uzastopnom primenom asocojativnog i komutativnog operatora f ( na primer JOIN) APPLY (f,z) Neka je f neki unarni operatotr. Rezultat ove operacije je relacija koje se dobija višestrukom primenom operatora f relacije iz skupa Z PATT (R,A)- relacija R se dekomponuje na skup relacija sa istom vrednošću atributa A. PTUPLE(R) daje skup relacija sa po jednom n- torkom relacije R

30 Proširenje skupa operacija u ERM Operacije nad graf relacijama OPEN(R) daje kopiju graf relacije R iz koje su eliminisane sve nenopsredno podreñene relacije CLOSE(R)- daje tranzitivni zatvarač graf relacije R (Skup svih zavisnosti relacija koji se iz datog skupa zavisnosti u R mogu izvući) STEP(R) daje relaciju trojki <POD, NAD, N> gde je n najmanji broj strana grafa koje razdvaja odgovarajuće SUB i SUP graf relacije.

31 Arhitektura ERM

32 Objektni model

33 Objektni model

34 Objektni model